Ο σύμβουλος του βασιλιά
Εκδόσεις Μεταίχμιο | 2023 | Εικονογράφηση: Μαιρηλία Φωτιάδου
Μια φορά κι έναν καιρό εµφανίστηκε ένας άνθρωπος που είχε την ικανότητα να δίνει τη σωστή απάντηση για οποιοδήποτε θέµα. Γι’ αυτό και ο βασιλιάς της χώρας τον ονόµασε Σοφό, τον έκανε επίσηµο σύµβουλό του και τον πήρε µαζί του στο παλάτι. Και στην αρχή όλα κυλούσαν ωραία και καλά κι ήταν όλοι χαρούµενοι. Λίγο καιρό όµως µετά τα πράγµατα άρχισαν να αλλάζουν, ο σύµβουλος έκανε το ένα µεγάλο λάθος µετά το άλλο... Μα τι συνέβαινε στ’ αλήθεια;
Βραβείο περιοδικού Χάρτης
Κριτικές
«Ο Μάκης Τσίτας, με αφηγηματική άνεση και χάρη, με γλώσσα γλαφυρή και αξιοπρόσεχτη μαστοριά ζωντανεύει τους ήρωές του πλάθοντας ευφάνταστες ιστορίες που μπορούν να ελκύσουν την προσοχή των παιδιών και να τους εμφυσήσουν κάποιες αξίες. Το τελευταίο το πετυχαίνει χωρίς διδακτισμό, έμμεσα, κριτικά και υπαινικτικά».
Αγάθη Γεωργιάδου, Περί Ου, 01/06/24
«Το παραμύθι είναι σοφό, πολύ σοφό. Διδάσκει στα παιδιά (αλλά και στους γονείς) την ανάγκη να αντισταθούν στον παρορμητισμό τους ή στην επιτακτική περίσταση στην οποία βρίσκονται και να σκεφτούν πολύ ποιον θα εμπιστευτούν. Βέβαια, ο βασιλιάς ουσιαστικά δεν εμπιστεύτηκε τον νέο του σύμβουλο, αλλά την ίδια του την ανάγκη να διασφαλίζει τις αποφάσεις του, μεταθέτοντας την προσωπική του ευθύνη σε κάποιον άλλον. Και, φυσικά, την πάτησε! Γιατί, όταν διακυβεύονται πολλά, καλό είναι να ελέγχουμε με σύνεση και περίσκεψη ποιον αποφασίζουμε να εμπιστευτούμε. Και αυτό δεν ισχύει μόνο για τους βασιλιάδες, αλλά για όλους μας!»
Νεφέλη Π., Στίγμα Λόγου, 16/02/24
«Ο Μάκης Τσίτας ξέρει να παίζει με τα παιδιά. Είναι ένα πλεονέκτημα σιγουριάς που διαθέτει από μια πλατιά εμπειρία να θέτει τις βασικές αρχές ενός μύθου και να επεκτείνει τη φαντασία του σε παιδαγωγική αξία.
Κι αυτός είναι ο λόγος που αρέσουν στα παιδιά οι ιστορίες του. Με τους ευρηματικούς μύθους του ενεργοποιεί τις σκέψεις τους σε ένα ανώτερο μαθησιακό επίπεδο πιο ερεθιστικό ώστε να μεταφέρει στο παιδί ευχάριστες καταστάσεις ως πρώτες αναγνωστικές εμπειρίες, εφοδιάζοντας το με αισιοδοξία κι εμπιστοσύνη».
Δημήτρης Βαρβαρήγος, culturebook.gr, 22/01/24
«Για μια φορά ακόμα ο Μάκης Τσίτας προσφέρει στους αναγνώστες του, τόσο στους μικρούς, δηλαδή τα παιδιά, όσο και στους ενήλικες, μιαν ευφάνταστη σύντομη ιστορία που προκαλεί χαμόγελα, γέλια και χάχανα. Δηλαδή, τους διασκεδάζει. Διότι δεν είναι καθόλου εύκολο για έναν συγγραφέα, όσο πεπειραμένος κι αν είναι, να καταφέρει να προκαλέσει ευθυμία, ιλαρότητα και άλλα παρόμοια συναισθήματα».
Φίλιππος Φιλίππου, περ. Οδός Πανός, Ιανουάριος-Μάρτιος 2024
«Το βιβλίο του Μάκη Τσίτα αποτελεί μια καλή εισαγωγή στην πολιτική σκέψη με παιγνιώδη και παραμυθητικό τρόπο, με ωραίες εικόνες της Μαιρηλίας Φωτιάδου, ό,τι πιο απαραίτητο για καιρούς επικίνδυνα απολίτικους και επιφανειακούς.
Διαβάζεται όντως σε παιδιά από τριών ετών και άνω. Όμως για τα μεγαλύτερα λίγο παιδιά μπορεί να γίνει μια καλή αφορμή για πολύ καλές συζητήσεις στο σπίτι ή και στην τάξη αλλά μπορεί να μετατραπεί και σε μία ωραιότατη θεατρική παράσταση».
Ελένη Λιντζαροπούλου, fractalart.gr, 9/1/24
«Μπορεί να δει και να διαπιστώσει κάποιος εδώ τη δυνατότητα της παιδικής λογοτεχνίας να θίγει και να επεξεργάζεται θέματα που αφορούν τον άνθρωπο γενικά, ανεξάρτητα από την ηλικία στην οποία βρίσκεται, και που, γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο λειτουργούν ιδιαίτερα αποτελεσματικά προς την κατεύθυνση της “ενηλικίωσης” του παιδιού μέσα από έναν δρόμο που όχι μόνο σέβεται αλλά και διατηρεί την πίστη στην αξία της παιδικότητας».
Ευσταθία Δήμου, περ. Χάρτης, Ιανουάριος 2024
«Ο Μάκης Τσίτας στο νέο βιβλίο με απλότητα και ταυτόχρονα παραμυθένια αφήγηση προβάλλει ένα σοβαρό θέμα. Αυτό του επηρεασμού της γνώμης μας, από αμφιβόλου αξίας ανθρώπους, εντοπίζοντας και τη δική μας ευθύνη, λόγω έλλειψης ενημέρωσης και γνώσεων, αδυνατώντας ν’ αμφισβητήσουμε και ν’ απορρίψουμε λανθασμένες συμβουλές και υποδείξεις.
Είναι δύσκολη η σύλληψη αυτού του θέματος, που απευθύνεται σε παιδιά και δυσκολότερη η απλότητα και ουσιαστική, γεμάτη παιδική αθωότητα, αποτύπωσή του, η οποία επιβάλλεται. Χρειάζονται έμπνευση, ταλέντο και πείρα συγγραφική, στοιχεία που χαρακτηρίζουν τη γραφή του Μάκη Τσίτα και του επιτρέπουν απλά και κατανοητά να μεταφέρει την ουσία του μηνύματός του μέσα από ένα παραμύθι».
Τούλα Ρεπαπή, frear.gr, 27/11/23
«Ο Μάκης Τσίτας καταξιωμένος και πολυμεταφρασμένος συγγραφέας, κάτοχος της μυθοπλαστικής τέχνης για την οποία έχει τιμηθεί πολλές φορές, κατορθώνει να απευθύνεται στον ενήλικο αναγνώστη, καθώς και στο παιδί προσχολικής και πρωτοσχολικής ηλικίας χωρίς εκπτώσεις στη γραφή του. Στη συγκεκριμένη σειρά «Μικρές Καληνύχτες» των εκδόσεων Μεταίχμιο που αποτελείται από σύντομα κείμενα που διαβάζονται πριν τον ύπνο η συνανάγνωση και ο από κοινού σχολιασμός της αφηγημένης ιστορίας επιβάλλονται. Το κατόρθωμα του Μάκη Τσίτα στον Σύμβουλο του βασιλιά, όπως και στο προηγούμενο της ίδιας σειράς Έρχεται ο γίγαντας, είναι ότι ικανοποιεί με απόλυτη επιτυχία τις απαιτήσεις και των δύο αποδεκτών».
Άντας Κατσίκη-Γκίβαλου, oanagnostis.gr, 10/10/23
«Ο συγγραφέας σαν σε παιχνίδι οδηγεί τον αναγνώστη να αντιληφθεί πόση σημασία έχει η σωστή επιλογή συμβούλων για να ληφθούν αποφάσεις και η απόφαση για το ποιος θα σε συμβουλεύσει είναι ίσως από τις πιο σημαντικές.
Ας το διαβάσουν και οι δικοί μας ηγέτες, μιας και “ένα από τα γνωρίσματα του καλού κυβερνήτη είναι να ξέρει να επιλέγει τους ικανότερους συνεργάτες”».
Έρικα Αθανασίου, εφ. Κηφησιά, Σεπτέμβριος 2023
«Το νέο παιδικό βιβλίο του Μάκη Τσίτα με χιούμορ και φαντασία»
infokids.gr, 15/07/23
«Ο Μάκης Τσίτας με το βιβλίο του “Ο σύμβουλος του βασιλιά” συμβάλλει με τον δικό του τρόπο να μη χαθεί το όνειρο και η φαντασία της νέας γενιάς μέσα από τη μηχανοποίηση του σύγχρονου βίου. Η περίπλοκη ζωή μας εξαρτάται από παράγοντες οικονομικούς, πολιτικούς, κοινωνικούς. Η τεχνολογία μπορεί να έχει κάνει τεράστια βήματα, όμως δεν μπορεί να υποκαταστήσει τον ανθρώπινο εγκέφαλο. Ο συγγραφέας πολύ έξυπνα και έντεχνα βάζει στο έργο την αντίθεση να υποφώσκει κραυγαλέα: ο παλιός σύμβουλος, ο άνθρωπος με τη σοφία και την τεκμηριωμένη σκέψη και ο νέος άνθρωπος/εποχή με τον ρόλο που έχει δώσει στη μηχανή… Ένα ακόμη εξαιρετικό παραμύθι του Μάκη Τσίτα που πρέπει να διαβάσουν όσο γίνεται πιο πολλά παιδιά».
Λίλια Τσούβα, literature.gr, 24/06/23
«Στον “Σύμβουλο του βασιλιά” λοιπόν, έχουμε μια ιστορία που επιτρέπει στα παιδιά να αναπτύξουν κριτική σκέψη, να αναλογιστούν τα συμβάντα και να εξάγουν τα συμπεράσματά τους. Μόνα τους! Όχι επειδή κάποιος σκέφτηκε για λογαριασμό τους και τα κατέθεσε στο χαρτί. Ο κύριος Τσίτας προσφέρει στους μικρούς αναγνώστες μια ιστορία μυθιστορηματικού τύπου η οποία περιέχει ανατροπή (στοιχείο που διασκεδάζει όλες τις ηλικίες) και αφήνει τα παιδιά να προβληματιστούν με τα παθήματα των ηρώων, να επιλέξουν εκείνα τους αγαπημένους τους, να συμφωνήσουν ή να διαφωνήσουν με κάποιους κ.ο.κ χωρίς να σημειώνει εκείνος τις υφές. Με άλλα λόγια, χωρίς να παράγει μασημένη τροφή, παρουσιάζει μια ενδιαφέρουσα ιστορία με εξέλιξη κι ανατροπή και αφήνει στον αναγνώστη τα περαιτέρω περνώντας υποδόρια τα μηνύματα».
Τζένη Κουκίδου, koukidaki.gr, 22/06/23
«…όλα είναι άψογα, λειτουργικά και εύστοχα: κείμενο, εικονογράφηση, γραφιστική και τυπογραφική λεπτομέρεια, αισθητική που συνάδει με το περιεχόμενο, μέγεθος που συνάδει με τον προ-ύπνιο στόχο τής σειράς αυτής. Βιβλίο υποδειγματικό, πρότυπο και πρωτότυπο».
Κωνσταντίνος Μπούρας, fractalart.gr, 21/06/23
«O Mάκης Τσίτας πάντα διαυγής, άμεσος και αφαιρετικός, καθώς απευθύνεται σε μικρές ηλικίες, θίγει ένα ιδιαίτερο θέμα. Τελικά τι πρόσωπο ήταν αυτό που ήξερε μόνο να λέει “όχι” , αλλά δεν ήξερε μάλλον γιατί το κάνει αυτό; Επεκτείνοντας, πολλάκις παρεξηγούμε τους ανθρώπους ή αποκομίζουμε λανθασμένες εντυπώσεις από αυτούς και βασιζόμαστε πάνω τους. Αλλά αυτό μπορεί να αποβεί μοιραίο. Είναι κάπως παράξενη- δεν λέω σκοτεινή -τούτη η ιστορία. Μπορεί αυτό το συνεχές «όχι» να ακούγεται σαν παιχνίδι στα αυτιά των παιδιών, όμως δεν είναι θέμα εύκολο. Τολμηρός στην επιλογή του θέματος, χωρίς προσποιήσεις, φιοριτούρες, περιττά στολίδια. Άλλωστε το κείμενο συμπληρώνεται υπέροχα από τα έντονα, πλούσια και καλοδουλεμένα εκφραστικά σχέδια της Mαιρηλίας Φωτιάδου, που κάνουν αίσθηση».
Ασημίνα Ξηρογιάννη, Περί Ου, 17/06/23
«Για ακόμα μια φορά με επιδεξιότητα, δεύτερη στα πλαίσια της μακρόβιας σειράς Μικρές Καληνύχτες, ο διακεκριμένος συγγραφέας Μάκης Τσίτας προσφέρει ένα άψογα ενορχηστρωμένο φιλοσοφικό παραμύθι με την προβιά του κλασικού.
Οι γνωστές αρετές των άρτιων παραμυθιών είναι ξανά παρούσες: απουσία άμεσων μηνυμάτων και διδακτισμών, έμμεση διατύπωση προβληματισμών και φιλοσοφικών ερωτημάτων, απλότητα στην αφήγηση, απουσία υπερβολών ή επίδειξης κάποιου υποτιθέμενου αφηγηματικού πλούτου, καλοδομημένη πλοκή, ακώλυτη εξέλιξη. Ο Τσίτας είναι μαιτρ και σε αυτό το στυλ γραφής».
Απόστολος Πάππος, elniplex.com, 10/06/23
«Χρειάζεται ιδιαίτερη τέχνη για να "μεταμορφωθούν" σε απλό λόγο, κατανοητό από τις μικρότερες ηλικίες, διαχρονικά προβλήματα της ζωής, ή και πιο σύνθετα, που γέννησε ο σύγχρονος βίος.
Αυτή είναι και η περίπτωση του Μάκη Τσίτα, ταλαντούχου "παραμυθά" παράλληλα με το σημαντικό του πεζογραφικό έργο για ενήλικες. Επιλέγει προσεκτικά τη θεματική του, κατόπιν το κατάλληλο σκηνικό για να σταθεί η ιστορία του, ώστε με τον λιγότερο δυνατό αριθμό λέξεων να δοθεί όλη η αρχική ιδέα».
Διώνη Δημητριάδου, fractalart.gr, 06/06/23
«Η ιστορία του Μάκη Τσίτα τονίζει με πολύ παραμυθένιο τρόπο την συνεχή επαγρύπνηση και εμπιστοσύνη που πρέπει να δείχνουμε σε ανθρώπους, ειδικότερα αν δεν γνωρίζουμε αρκετά πράγματα για αυτούς. Πόσο εύκολο είναι να παρασυρθεί κάποιος από άλλους, όταν δεν είναι σίγουρος για τις δικές του αποφάσεις και αντιλήψεις. Την προσοχή μας λοιπόν επιζητά τούτο το παραμύθι, την κρίση και την ισχυρή μας άποψη. Την ευκολία που μπορούμε αν παρασυρθούμε όταν δεν γνωρίζουμε καταστάσεις και πρόσωπα.
Υπέροχος λόγος, μεγάλη φαντασία και “σύγχρονες δοκιμασίες”, ίσαμε την αλήθεια και την κάθαρση».
Ελένη Μπετεινάκη, cretalive.gr, 27/05/23
«Σαν τα παλιά, σοφά παραμύθια. Σύντομο και κατανοητό για τους μικρούς, συμβολικό για εκείνους που αγαπούν τα παραμύθια, με έναν ήχο από παλιούς, αγαπημένους μύθους. Ο Μάκης Τσίτας, παρότι διέπρεψε στη λογοτεχνία για ενήλικες, ποτέ δε λησμόνησε τις ιστορίες για μικρούς. Σε αυτές ο σκοπός του ακούγεται και πάει σαν των παλιών παραμυθάδων».
Ελένη Σαραντίτη, bookbar.gr, 31/05/23
«…ο συγγραφέας δημιουργεί μία μεστή, γρήγορη και κατανοητή από τα μικρά παιδιά ιστορία…. Μία ιστορία που μας εξηγεί πως φυσικά δεν είναι κακό να ζητάμε και να αφουγκραζόμαστε τις γνώμες των άλλων ανθρώπων γύρω μας, αλλά δεν πρέπει ποτέ να ξεχνάμε να φιλτράρουμε τα όσα ακούμε. Μία ιστορία που στοχεύει στην ανάπτυξη της κριτικής ικανότητας και σκέψης και κυρίως, μας διδάσκει πως για να ευσταθεί μία σκέψη/άποψη θα πρέπει να συνοδεύεται από ορθά επιχειρήματα».
Κυριακή Γανίτη, vivliovamon, 28/05/23
«Ο Μάκης Τσίτας μέσα από αυτό το τόσο πρωτότυπο βιβλίο του αναδεικνύει εύστοχα την αξία αλλά και την επικινδυνότητα των ανθρώπων, που έχουμε γύρω μας και μας συμβουλεύουν και μέσω μιας όμορφης και σύντομης ιστορίας αποδεικνύει στα παιδιά αλλά και στους μεγάλους πως οφείλουμε να είμαστε προσεκτικοί με αυτούς που μας περιστοιχίζουν, διότι τα πράγματα δεν είναι πάντοτε ακριβώς όπως φαίνονται…».
Λεύκη Σαραντινού, Literature.gr, 26/05/23
«Είναι, λοιπόν, ο Μάκης Τσίτας μια παρουσία –από τις ελάχιστες στη χώρα μας– που διαπερνά τις όποιες λογοτεχνικές κατατάξεις και δείχνει πως γνωρίζει να χρησιμοποιεί τις λέξεις με διάφορους τρόπους για να υλοποιεί κάθε φορά το δικό του συγγραφικό κόσμο. Όλα του τα έργα έχουν την δική του προσωπική σφραγίδα, που όμως χωρίς να χάνει την αυτοδυναμία της, καταφέρνει να προσαρμόζεται στο κάθε είδος που αποφασίζει να συνθέσει…
Είναι ένας σύγχρονος «αφηγητής» που με απλότητα, αλλά με άριστη ανάλυση του κάθε θέματος που τον απασχολεί, ξεδιπλώνει με συντομία την ιστορία και παράλληλα με αξιοθαύμαστη τεχνική αφήνει ίχνη του μηνύματος να ενεργοποιούν τη δράση».
Μάνος Κοντολέων, bookpress, 25/05/23